Een kopie afgeven van je identiteitsbewijs? Doe dat niet bij deze organisaties

Je identiteitsbewijs, je paspoort of rijbewijs, is een belangrijk document. In verband met identiteitsfraude is het daarom niet altijd even verstandig om een organisatie hier een kopie van te laten maken. Maar bij welke organisaties is dit het geval? En waar mag of moet het wel? Wij zetten het op een rij.

Identiteitsfraude door identiteitsbewijs

Je paspoort en identiteitskaart (ID) bevatten allerlei persoonlijke informatie. Uiteraard kun je je hiermee identificeren om te bewijzen wie je bent. Maar deze documenten kunnen criminelen ook voor andere dingen gebruiken. Met alleen je naam, burgerservicenummer en geboortedatum kunnen ze al een lening of telefoonabonnement afsluiten. Ook een woning huren is mogelijk als iemand deze gegevens van je heeft. Geef daarom niet zomaar je gegevens.

Legitimatiebewijs niet nodig

Om identiteitsfraude tegen te gaan, mogen ook organisaties niet zomaar een kopie maken van je legitimatiebewijs of je vragen deze te laten zien. Je bent dus zeker niet altijd verplicht om dit te doen. Als een organisatie op een andere, minder vergaande manier je identiteit kan vaststellen of registreren, dan zijn zij verplicht dit te doen. Als je bijvoorbeeld iets bestelt bij een webshop of je gegevens hier wilt inzien, dan zijn je klantnummer, naam en adres voldoende informatie om je identiteit te controleren.

Identiteitsbewijs laten zien

Als een organisatie echt je identiteit moet controleren, is het laten zien van je identiteitsbewijs meestal voldoende. Een kopie is ook dan dus niet altijd nodig. Een organisatie kan na het tonen wel eventueel je naam, woonplaats, documentnummer en het soort identiteitsbewijs noteren.

Organisaties waar een volledige kopie wettelijk verplicht is

Ondanks dat je dus zeker niet overal een kopie van je identiteitsbewijs hoeft te laten maken, zijn sommige organisaties wettelijk verlicht om bepaalde persoonsgegevens van je paspoort of ID over te nemen. De volgende organisaties moeten een kopie van je identiteitsbewijs maken en je burgerservicenummer (BSN) verwerken. Wel moeten zij je kunnen uitleggen op basis van welke wet dat nodig is:

• Overheidsinstanties
• Banken
• Creditcardmaatschappijen
• Verzekeraars
• Casino’s
• Notarissen
• Werkgevers
• Scholen

Niet volledige kopie of gegevens noteren

Naast bovenstaande organisaties zijn er nog meer instanties die zonder wettelijke verplichting een kopie mogen maken van je identiteitsbewijs. Ook moeten een aantal organisaties bepaalde informatie noteren uit je identiteitsbewijs. Echter mogen zij niet een volledige kopie maken en mag dus niet alle informatie verwerkt worden. Dat geldt voor de volgende organisaties:

• Auto(verhuur)bedrijven mogen een afgeschermde kopie maken zonder pasfoto of BSN, maar deze moet aan je teruggeven of vernietigd worden zodra je de auto terugbrengt.
• Verkoop- of verhuurmakelaars mogen een kopie maken waarbij het BSN afgeschermd is.
• Bij telecomaanbieders is een kopie zonder pasfoto en BSN voldoende.
• Nederlandse hotels en campings moeten bepaalde gegevens overnemen zodat ze, mocht er bijvoorbeeld brand ontstaan, kunnen doorgeven wie er verblijven. Ze moeten daarom je naam, woonplaats, het soort identiteitsbewijs en het documentnummer noteren. Een kopie maken van je identiteitsbewijs mogen zij dus niet. In het buitenland kan er voor campings, B&B’s en hotels wel een wettelijke verplichting zijn om een kopie van je paspoort of ID te maken. Bijvoorbeeld met als doel het bewaken van de openbare orde of veiligheid.
• Zorgverleners zoals je huisarts, tandarts, apotheek of ziekenhuis moeten kunnen aantonen dat aan de identificatieplicht is voldaan om fraude met verzekeringsgegevens tegen te gaan. Daarom vragen zij je te identificeren met je identiteitsbewijs en leggen zij je naam, het documentnummer en het type identiteitsbewijs vast in de administratie. Zij mogen echter geen volledige kopie of scan maken.

Alert blijven

Blijf voor je eigen veiligheid altijd alert en controleer waarom een organisatie een kopie wilt maken van je identiteitsbewijs. Hierbij kun je vragen of en hoelang deze bewaard wordt.

Zelf een veilige kopie maken van identiteitsbewijs

Wil je gemakkelijk en veilig een kopie maken van je identiteitsbewijs? Dan kun je de KopieID-app van de overheid gebruiken. In deze app word je erop gewezen je BSN door te strepen en kun je de kopie voorzien van een watermerk. Daarnaast kun je ook je handtekening en pasfoto afschermen en worden de datum en het doel van de kopie opgenomen. De app is te downloaden in de App Store, Play Store of Windows Phone Store.

Wat als een accommodatie in het buitenland niet meewerkt?

Heb je een eigen kopie gemaakt en bepaalde gegevens afgeschermd, of wil je dit doen bij de kopie die de accommodatie ter plekke wil maken, maar wordt dit niet geaccepteerd? Dan zit er helaas niets anders op dan te vertrekken of alsnog een volledige kopie te laten maken. Voor je eigen veiligheid is het echter beter om het laatste niet te doen. Je kunt het probleem aankaarten bij de ANWB, zij geven dit dan aan bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.

(Bron: Meldpunt, Autoriteit Persoonsgegevens, Rijksoverheid, AVG online, ANWB.  Foto: Shutterstock)