Last van een jetlag? Zo los je dit op

Na een lange vliegreis is het niet ongewoon dat je een jetlag ervaart. Maar wat voor effect heeft een jetlag op jouw lichaam en wat kun je hiertegen doen? Wij leggen het uit. 

Jetlag

Een jetlag is een verstoring van uw normale slaap en waakritme. Dit ontstaat wanneer je op reis gaat en daarbij verschillende tijdzones passeert. Hoeveel uur je vliegt heeft geen invloed op het wel of niet krijgen van een jetlag. De richting van de reis heeft dit echter wel. Reis je oostwaarts, dan heb je meer last van een jetlag dan wanneer u westwaarts reist. Dit komt omdat je tijd verliest als je naar het oosten reist. Je reist namelijk met de tijd mee. Hierdoor wordt je dag korter. Vliegen naar het noorden of zuiden zorgt niet voor een jetlag, omdat je geen tijdzones passeert. Wel kun je last hebben van vermoeidheidsverschijnselen door een lange reis.

Klachten

Heb je een jetlag, dan kun je llast krijgen van verschillende klachten. We zetten ze hieronder op een rij.

• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Misselijkheid
• Moeite met slapen
• Prikkelbaarheid
• Concentratieproblemen
• Een verward gevoel
• Geheugenverlies
• Maag- en darmklachten (bijvoorbeeld diarree of obstipatie)
• Uitdroging
• Opgezette benen en voeten
• Pijnlijke gewrichten
• Opgezette enkels
• Veel zweten

Oorzaak

De oorzaak van een jetlag is dus het verschil in ritmes tussen tijdzones. Maar dat je lichaam hier zo sterk op kan reageren, heeft een andere reden. Dat heeft namelijk te maken met uw circadiane ritme. Dit is het patroon dat je lichaam op basis van een gehele dag volgt. Deze ritmes vertellen jouw lichaam onder andere wanneer je moet slapen en wakker worden. Ook beïnvloedt het jouw hormonen, spijsvertering en lichaamstemperatuur. Bij een jetlag worden de circidiane ritmes verstoord. Het lichaam moet zich aanpassen aan een nieuw ritme. Dit lukt echter niet meteen en kost wat tijd. Gemiddeld heeft het lichaam voor elk uur tijdsverschil een dag nodig om zich aan te passen.

Jetlag voorkomen

Een jetlag kun je niet geheel voorkomen. Wel kun je die verminderen door onderstaande tips toe te passen.

• Door uitgerust op reis te gaan verkort je de hersteltijd na een jetlag.
• Nuttig geen alcohol of cafeïne houdende dranken 1 dag voor, tijdens en 1 dag na de vlucht. Cafeïne en alcohol verstoren namelijk het slaapritme en vergroten daarmee de kans op een jetlag.
• Drink veel water tijdens de vlucht om uitdroging en hoofdpijn te voorkomen.
• Beweeg voldoende tijdens de vlucht. Langdurig stilzitten kan vermoeiend zijn.
• Eet lichte maaltijden voor en tijdens de vlucht. Tijdens de vlucht wordt de spijsvertering namelijk vertraagd, waardoor je minder snel voedsel verteert.
• Zo mogelijk: pas je meteen aan, aan het lokale tijdsschema. Het best is om dit al enige tijd voor de reis te doen, zodat je alvast gewend bent aan het nieuwe ritme.
• Ontspan voor en tijdens de vlucht. Stress kan namelijk een jetlag verergeren. Door je goed voor te bereiden en op tijd te beginnen met plannen en inpakken, kunt je een hevige jetlag voorkomen.
• Kies hierbij voor een vlucht die in de namiddag of vroege avond aankomt. Zo kun je al vrij snel naar bed en kom je meteen in het ritme van de vakantiebestemming.
• Plan de 1e dagen van de vakantie niet te vol. Ontspannende activiteiten zoals wandelen, op een terras zitten en aan het strand liggen, zorgen ervoor dat het lichaam het ritme langzaam kan verwerken.
• Zoek de zon op. Door de hoeveelheid licht weet het lichaam of het tijd is om wakker te zijn of niet. Ga dus naar buiten en loop door de zon om sneller te wennen aan het nieuwe tijdschema.

(Bron: MAX Vandaag, Margriet, Cleveland Clinic, Etos, Gezondheidsplein, Riksja Travel. Foto: Shutterstock)