Gevlekte gladde haaien duiken op in Zeeland: hoe bijzonder is dat?

Dat haaien bij de Spaanse stranden opduiken, is een opmerkelijk gegeven. Maar ook dichter bij huis kun je de roofvissen tegenkomen, tot in Zeeland aan toe. Is hun bezoek tijdens de zomer van 2023 eenmalig of zijn het blijvertjes?

Haaien aan de Spaanse kust

In juli 2023 hebben we al geschreven over de haaien die plotseling aan de Spaanse kust opduiken. Dat is bij de vakantie-eilanden in de Middellandse Zee, maar ook aan de westkust het geval geweest. Voor Spaanse begrippen is dit een uitzonderlijke ontwikkeling, zeker omdat gezonde, volwassen exemplaren normaal gesproken op open zee blijven.

Hoeveel haaien zijn er in de Nederlandse Noordzee?

En hoe zit het dan met de haaien in Nederland? In de Nederlandse Noordzee zijn 11 soorten waargenomen, onder meer de reuzenhaai van 12 meter. Ook zij blijven meestal weg van de kust. Dat geldt niet voor 1 specifieke soort, de gevlekte gladde haai (meestal 1 à 1,30 meter lang). Incidenteel is er een exemplaar opgedoken bij het Noord-Hollandse Bergen aan Zee en het Zuid-Hollandse Hoek van Holland. Maar in Zeeland, vooral in de Voordelta en de Oosterschelde, zijn de haaien inmiddels vaste gast.

Wat trekt de gevlekte gladde haai aan in Zeeland?

Onderzoekers zien ze zelfs dagelijks voorbijkomen. Ze vangen de gevlekte gladde haaien, geven ze een zendertje mee en laten ze weer vrij, om hun gedrag te kunnen bestuderen. “Je ziet dat ze hier vooral in de zomermaanden komen”, constateert Pieke Molenaar van Wageningen Marine Research in gesprek met RTL Nieuws. “De grote vrouwtjes komen hier puppy’s leggen, of jonge haaitjes. Die laten ze hier los, die groeien hier heel even op. En dan zie je ze aan het eind van de zomer, het begin van de herfst weer de Noordzee optrekken. Dus het is echt een zomerverblijf.”

Gevlekte gladde haai lijkt blijvertje tijdens de zomer

Het onderzoek naar de dieren is nu ruim 10 jaar bezig. Hieruit blijkt dat ze tijdens de zomermaanden steeds vaker terugkeren in Zeeland. Volgens deskundigen heeft dat te maken met het ondiepe en warme zeewater, dat hierdoor de perfecte omstandigheden biedt om jonge haaitjes voort te brengen. En is dat ook een probleem voor de mens? Meestal niet, want gevlekte gladde haaien zijn doorgaans ongevaarlijk. Ze voeden zich met krabben en kreeften, maar de stompe tanden van het kleine exemplaar kunnen bij mensen weinig kwaad.

Bronnen: Archief, RTL Nieuws, Sportvisserij Nederland, Wetenschap in Beeld, Noordhollands Dagblad, Omroep Zeeland, Natuurhistorisch Museum. Foto: Remko de Waal/ANP.