Mogen luchtvaartmaatschappijen zwarte lijsten bijhouden en met elkaar delen?

Soms hoor je het in het nieuws: een vliegtuigpassagier komt op de zwarte lijst te staan van een luchtvaartorganisatie. Meestal heeft degene zich misdragen op de luchthaven of in het vliegtuig. Maar mag dit zomaar en mogen deze lijsten met andere maatschappijen worden uitgewisseld?

Waarom hebben luchtvaartmaatschappijen een zwarte lijst?

Helaas komt het steeds vaker voor dat passagiers de orde verstoren. Dat is uiteindelijk voor iedereen vervelend. Een vlucht vertrekt te laat, of zelfs niet. Het is een reden om op de zwarte lijst te worden gezet voor veel maatschappijen. Zij willen natuurlijk niet dat iemand dit nog een keer kan maken. Maar in principe kan zo’n ordeverstoorder makkelijk via een andere maatschappij alsnog op de bestemming aankomen.

Mogen luchtvaartorganisaties een zwarte lijst maken?

Vliegtuigmaatschappijen mogen bijhouden welke passagiers zich hebben misdragen, zodat ze kunnen voorkomen dat ze op een andere vlucht voor oponthoud zorgen. Maar er is geen lijst die door alle maatschappijen is opgesteld. Dit komt omdat in 2024 is besloten dat dit niet mag, vanwege de Privacywetgeving.

Maar er zijn ook gevallen waar het wel mag, zoals tussen KLM en Transavia. Dit komt omdat Transavia een dochteronderneming is van KLM. Ze vallen dus onder hetzelfde concern, waardoor de zwarte lijst officieel binnen het bedrijf blijft. Maar zij mogen die gegevens niet met andere maatschappijen delen, omdat zij daar geen vergunning voor kregen.

Mogen vliegorganisaties zwarte lijsten uitwisselen?

Een organisatie is vrij om een zwarte lijst bij te houden, maar alleen als deze binnen het bedrijf blijft. Intern gebruik is dus makkelijker dan extern, want in dat geval is een vergunning nodig. Deze is voor de luchtvaartorganisaties niet toegekend, dus mogen zij geen gezamenlijke zwarte lijst opsellen. Er is wel een proef geweest om een zwarte lijst te delen met andere vliegmaatschappijen binnen Europa, maar dit experiment is niet geslaagd. Het aantal ordeverstorende passagiers is namelijk in de laatste jaren juist toegenomen. Bovendien zou de invoering ook juridisch ingewikkeld zijn.

Een luchtvaartmaatschappij moet een zwarte lijst dus intern houden. Alhoewel vliegvakbonden en de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers het een gemiste kans vinden, omdat een gezamenlijke zwarte lijst wel meer veiligheid kan garanderen voor reizigers. De betrokken organisaties, waaronder een aantal vliegmaatschappijen, zijn zelf ook voor een internationale lijst met ordeverstoorders.

Bronnen: NOS, RTL, BNR, De Telegraaf, Autoriteit Persoonsgegevens, Luchtvaartnieuws. Foto: Shutterstock.